Ketojenik Diyet ve Kanser

Ketojenik diyet (KD) yüksek düzeyde yağ, orta düzeyde protein, düşük düzeyde karbonhidrat içeren bir beslenme modelidir. Günlük ortalama 20-50 gram gibi çok düşük miktarda karbonhidrat ve bol miktarda yağ içeren bir beslenme biçimidir. Tıbbi tedavi olarak uzun yıllardır epilepsili çocuklarda ve son dönemlerde bazı kanser türlerinde tümörün büyümesini önleme amacıyla kullanılmaktadır. 

Peki ketojenik diyetin vücutta işleyişi nasıldır ? 

Sağlıklı bir insan metabolizmasında; vücut enerji ihtiyacı için ilk olarak karbonhidrat kaynaklarını kullanır. Ketojenik diyette, düşük karbonhidrat alımına bağlı olarak vücut, enerji kaynağı olarak kullandığı ilk besin öğesi olan karbonhidrat yerine, yağı enerji kaynağı olarak kullanmaya başlar. Beynin tek enerji kaynağı glikozdur fakat 3 -4 günlük açlık sonucunda beyin alternatif bir enerji kaynağına ihtiyaç duyar, vücutta yeterli miktarda glikoz bulunmadığında yağ asitleri karaciğerde keton cisimciklerine dönüşerek beyinde yakıt olarak kullanılır.Bu duruma ‘’ketozis’’ denir. Karaciğerde sürekli olarak bir keton üretimi vardır ancak bu açlık ve ya yetersiz glikoz durumunda artar.Kişilere göre değişmekle birlikte bu diyetİ uygulamaya başladıktan 3. günden itibaren vücutta ketonlar üretilmeye başlar. Ketonun üretildiğini ise idrar ve serumdaki ölçümlerin yanı sıra nefeste aseton kokusu hissedilmesi de gösterir.

Ketojenik diyetin kanser de faydalı olabileceğine dair olan görüşlerin 3 sebebi vardır 

1. Kanser hücreleri enerji üretmek için genellikle glikoz (karbonhidrat) kullanırlar. 
2. Ketojenik diyet ile oluşan ketonlar kanser hücreleri tarafından metabolize edilemezler yani kullanılamazlar. 
3. Ketojenik diyet ile kan şekerini düşürerek kanser hücrelerinin çoğalmasının önemli sebebi olan insulin seviyesinin düşmesini sağlar. 

Bu nedenlerden dolayı ketojenik diyetin kanserin gelişimini engelleyebileceği düşünülmektedir. 

Yapılan çalışmalara bakıldığında ketojenik diyet kanseri önler gibi kesin bir yargıda bulunmak için henüz çok erken. Çünkü araştırmalara baktığımızda bazı çalışmalar ketojenik diyet ile anti tümor arasında pozitif bir ilişki bulsada. Herhangi bir ilişki bulmamış olan çalışmalarda mevcut. 

Ancak genel olarak kanıtlanmış ve tüm dünyada kabul görmüş olan sebze ve meyvelerin içerisindeki antioksidanlar ve flavonoidlerin kanseri önlediği kesin olarak kanıtlanmıştır. Ketojenik diyet karbonhidratın neredeyse hiç tüketilmediği bir diyet türü olduğu için sebze ve meyve alımının  kısıtlanmasına sebep olmaktadır. Ayrıca yüksek proteinli (kırmızı et ve tereyağı gibi hayvansal besinlerin) beslenmenin kanser riskini arttırdığı da kanıtlanmıştır ancak  ketojenik diyet yüksek protein ve yağ içeren bir diyet türü olması pek çok soru işaretini de beraberinde getirmektedir. Ketojenik diyet kanseri önler gibi kesin bir yargı için yüzlerce çalışmaya ihtiyaç vardır.