Kemoterapi Nedeniyle Oluşan Ağız Yaraları Nasıl Tedavi Edilir?
Ağızda oluşan yaralar tedavi sırasında pek çok onkoloji hastası için can sıkıcı olabiliyor. Ağız yarası, yemek yemeyi hatta bazen konuşmayı bile kısıtlamaya neden olabiliyor. Ağızda oluşan yaralar kızarıklık, bazen açık yaralar ve ağızda yanma şeklinde meydana gelebiliyor.
Acı, asitli, şekerli bazı yiyecekler ağız yarasını şiddetlendirebilir ve ağzınızda enfeksiyon (pamukçuk gibi) gelişme riskini artırabilir.
Ağızdaki mukoza zarlarının iltihabı, bazen stomatit veya mukozit olarak adlandırılır , genellikle kemoterapi başladıktan birkaç gün sonra başlar ve birkaç hafta sürebilir.
Belirtiler
Ağız tabanı veya çatısı, yanaklar, diş etleri, dil ve dudakları içeren yanıcı bir ağrı ve kızarıklık
Ağız içinde beyaz lekeler
Ağız içinde ağrı, sızı
Yutkunma güçlüğü
Ağız Yaralarına En Çok Neden Olan Kemoterapi İlaçları
Kemoterapi ilaçlarının çoğu ağız yaralarına neden olabilir ve bu yan etkiyi kullananların yüzde 20 ila 80’i yaşar, ancak akciğer kanseri için kullanılan bazı ilaçlarda daha yaygındır:
- Taxotere (dosetaksel)
- Adriamisin (doksorubisin)
- VePesid (etoposit)
- Taksol (paklitaksel)
- Alimta (pemetreksed)
Bu ilaçlar özellikle meme kanseri kemoterapisinde sıklıkla kullanılır ve bu nedenle kanser tedavisi gören kişilerde ağız yaraları çok yaygındır. Ayrıca baş ve/veya boyun bölgesine radyasyon alan hemen hemen herkeste ağız yaraları da görülecektir.
Ağız yarasına karşı yapılabilecek öneriler:
İyi ağız bakımı, ağız yaralarıyla başa çıkmanın ve rahatsızlığı azaltmanın ilk adımıdır. Tedaviye başlamadan önce Kemoterapinin diş ve ağız içi olası yan etkileri hakkında bilgisi olan bir uzman diş hekimine görünmek, dişlerinizin ve diş etlerinizin mümkün olduğunca sağlıklı olduğundan emin olmak önemlidir.
- Düzenli olarak, tercihen her yemekten sonra fırçalayın.
- Fırçalama işlemi rahatsız ediciyse, ekstra yumuşak bir diş fırçası veya köpüklü bir çubuk kullanmak daha iyi gelebilir. Elektrikli diş fırçalarından kaçınmak en iyisi olabilir.
- Ağzınızı gün boyu nemli tutun.
- Ara ara ağzınızı tuzlu suyla gargara yapabilirsiniz
- Özellikle alkol içeren ağız gargaralarından kaçının. Bunun yerine, 1 çay kaşığı karbonatla karıştırılmış bir fincan ılık suyu deneyebilirsiniz.
- Eğer protez kullanıyorsanız, diş protezini daha sık çıkarmaya çalışın.
- Baharatlı, salamura yiyeceklerden, portakal gibi narenciye meyvelerinden ve domates, salçadan bu süreçte uzak durun.
- Sıcak yiyeceklerden uzak durun.
- Kraker, kızarmış ekmek gibi sert yiyeceklerden kaçının.
- Ağız yaralarında önerilen yiyecekler arasında patates püresi, pişmiş tahıllar, elma püresi, süzme peynir, puding, yoğurt, smoothieler (narenciye içermeyen), çorbalar, jöle, bebek maması veya blenderda püre haline getirilmiş yiyecekler yer alabilir.
- Sıvıları pipetle içmek bazen sıvıları hassas ağız yaralarından uzak tutmada çok yardımcı olur.
- Tüm bu öneriler ağız yarasını geçirmiyorsa size uygun gargara veya ilaç tedavisi için mutlaka onkoloji doktorunuza danışın.