Güneş Işınlarının Kanser Üzerine Olan Etkileri
Cilt kanserlerin büyük çoğunluğu güneş ışığına bağlı ultraviyole ışınlar nedeniyle gelişmektedir. Ozon tabakasının her yıl biraz daha incelmesi ile daha az filtre edilen, daha yoğun UV ışınları yeryüzüne ulaşmaktadır. Çocuklar erişkinlere oranla daha uzun süre dışarıda kalıyorlar ve yaşam boyunca alınan UV ışınlarının yarıdan fazlası bu dönemde alınıyor. Özellikle çocukluk döneminde görülen sulu yanıklar ilerlemiş yaşlarda cilt kanseri gelişiminde önemli bir risk faktörüdür. Çocukluk döneminde 1 kez bile sulu yanık geçirmiş olan bir kişide ileri yaşlarda malign melanom gelişme riski yaklaşık 2 kat artıyor. Bu nedenle özellikle çocuklara güneş ışınlarının dik geldiği öğlen saatlerinde dikkat etmek ve gerekli önlemleri almak gerekiyor.
Fakat önlemlerimizi alırken güneş ışınlarının faydalı etkilerini de ihmal edilmemesi gerekmektedir. Güneş ışınları D vitamini açısından en önemli faktördür. Ağızdan alınan D vitamini preperatları hiçbir zaman güneş ışığının yerini alamıyor. Ülkemizde genel olarak baktığımızda D vitamini düzeylerinde ciddi düşüklükler olduğunu görüyoruz. Güneş ışınlarından ideal olarak faydalanmak gerekiyor. Eğer çocuklarımızı ve kendimizi tamamen güneş ışınlarından izole edersek bu defada düşük D vitamini düzeyleri nedeni ile bazı kanser türlerinin gelişimi açısından riskler oluşmaktadır. D vitamini düzeyi düşük olan bireylerde meme kanseri ve prostat kanseri riskinin daha fazla olduğuna yönelik çalışmalar bulunmaktadır. Yine D vitamin düzeyi düşük olmayan hastalarda meme kanserine bağlı ölümlerin daha az olduğu ve bağırsak kanseri sürecinde de daha olumlu neticeler vardır.
UV ışınlarının D vitamini sentezi açısından en etkili olduğu saatler öğlen saatleridir. Eskiden bu saatlerde kesinlikle güneşe çıkılmamasını öneriliyordu. Fakat artık ideal D vitamini düzeyine ulaşılabilmesi için herkesin haftada 3 kez yaklaşık 30’ ar dakika özelliklede bu saatlerde güneş ışınlarına maruz kalması gerekmektedir. Fakat bu durum özellikle çocuklarda çok kontrollü olarak yapılmalıdır. Güneş ışınlarının D vitamini açısından en faydalı olduğu bu öğlen saatlerinde ilk birkaç gün 5’ er dakika, sonra 10, sonra 15 ve bu şekilde kademeli olarak 30 dakikaya çıkarak haftada 3 gün güneş kremsiz olarak sürdürmek gerekiyor. Açık tenli bireylerde biraz daha dikkatli olmak gerekmektedir. Bu 30’ ar dakikalık sürelerin dışında yüksek faktörlü güneş kremleri, UV etkili gözlük ve geniş şapka gibi önlemlere dikkat etmek önemlidir