AKILLI İLAÇ NEDİR
Akıllı ilaç tedavisi, sağlıklı hücreleri etkilemeden kanser hücrelerini “yok etmek” için tasarlanmış ilaçlar için kullanan bir kanser tedavisi türüdür.
Kanser hücrelerinin tipik olarak genlerinde, onları normal hücrelerden farklı kılan değişiklikler vardır. Genler, hücreye belirli şeyleri yapmasını söyleyen DNA’nın bir parçasıdır. Bir hücre belirli gen değişikliklerine sahip olduğunda, normal bir hücre gibi davranmaz. Örneğin, kanser hücrelerindeki gen değişiklikleri, hücrenin çok hızlı büyümesine ve bölünmesine neden olabilir.
Ancak birçok farklı kanser türü vardır ve tüm kanser hücreleri aynı değildir. Örneğin, kolon kanseri ve meme kanseri hücreleri, büyümelerine ve/veya yayılmalarına yardımcı olan farklı gen değişikliklerine sahiptir. Aynı kanser türüne sahip farklı insanlar arasında bile, kanser hücreleri farklı gen değişikliklerine sahip olabilir ve bu da bir kişinin spesifik kanser tedavisini diğer kişininkinden farklı kılar. Bu nedenle kişiye yönelik tedavi büyük önem taşımaktadır.
Bu ayrıntıları bilmek, bu proteinleri veya enzimleri “hedefleyebilen” ve kanserin ilerlemesi için gönderilen mesajları engelleyebilen ilaçların geliştirilmesini sağlamıştır. Akıllı ilaçlar, kanser hücrelerinin büyümesini sağlayan sinyalleri bloke edebilir veya kanser hücrelerine kendilerini yok etme sinyali verebilir.
Akıllı ilaç tedavisi gören çoğu kişinin aynı zamanda ameliyat, kemoterapi, radyasyon tedavisi veya hormon tedavisine de ihtiyacı olabilir.
Akıllı ilaç tedavisinin kemoterapiden farkı nedir?
Akıllı ilaçlar, geleneksel veya standart kemoterapi ilaçları ile aynı şekilde çalışmaz. Akıllı ilaçlar, kanser hücrelerini normal hücrelerden farklı kılan bazı değişikliklere odaklanır. Akıllı ilaçların kemoterapiden 2 önemli farklı vardır ;
- Akıllı ilaçlar sadece kanser hücrelerini öldürmeyi hedefler ve çoğunlukla normal, sağlıklı hücrelere zarar vermez. Geleneksel kemoterapi çoğu hücre için sitotoksiktir, yani kanser hücrelerine zarar vermenin ve öldürmenin yanı sıra normal, sağlıklı hücrelere de zarar verebilir.
- Akıllı ilaçlar genellikle kanser hücrelerini öldürmenin yanında kendilerini kopyalamasını da engeller. Bu, bir kanser hücresinin bölünmesini ve yeni kanser hücreleri oluşturmasını durdurmaya yardımcı olabilecekleri anlamına gelir. Ancak geleneksel kemoterapi, halihazırda yapılmış kanser hücrelerini öldürür.
Akıllı ilaçlar vücutta nasıl çalışır?
- Kanser hücresine büyümesini ve bölünmesini söyleyen kimyasal sinyalleri bloke eder
- Kanser hücrelerinin içindeki proteinleri değiştirir, böylece hücrelerin ölmesini sağlar
- Kanser hücrelerinin beslenmesini sağlayan için yeni kan damarlarının oluşumunu engeller
- Kanser hücrelerini öldürmek için bağışıklık sistemini tetikler
Bazı akıllı ilaç türlerinin, örneğin monoklonal antikorların, kanser hücrelerini kontrol etmek için birden fazla şekilde çalıştığını ve bağışıklık sistemini güçlendirdikleri için immünoterapi olarak kabul edilebileceğini belirtmek önemlidir.
